از علماء عاملین و فقهاء کاملین صاحب نفس قدسیّه و ملکه‌ی ملکیّه است در عصر خود حجّت بلا منازع و مقدّم بلا مدافع بود و در اصول فقه تحقیقاتی فرموده که سرمایه افتخار اهل اعصار است و رسایل اصولیّه او که به فرائد مشهور است مرجع و ملاذ اهل تحقیق گردیده است، ملا شفیعا در آخر اجازه خود معاصرین علماء را ذکر نموده.

من جمله کسانی که به قید حیاتند عالم فاضل محقّق مدقّق شیخ مرتضی نجفی مسکنا و دزفولی اصل است و به درستی که او را از اجلّه علماء و فقها است در زمانه ما ریاست دین به جانب او منتهی می‌شود و مرجع انام خاصّ و عامّ در فتاوی و احکام است و او در غایت زهد و دیانت جلیل القدر کثیر العلم رفیع الدّرجات است پیش شیخنا و استادنا الشریف اعنی شریف العلماء طاب ثراه که در صدر اجازه ذکرشان نمودیم قرائت اصول فرموده. انتهی کلامه.

و از تصنیفات آن جناب علاوه فرائد کتاب الطّهاره مبسوط که در آن مسائل طهارت به استیعاب تمام و به استدلال تصنیف دقیقه و رساله در بیان تقیّه و رساله در بیان عدالت و رساله در بیان قضا عن المیّت و رساله در بیان قاعده من ملک شیئا ملک الاقرار به و رساله در بیان مواسعه و مضایقه و رساله فی نفی الضرر والضّرار.

وفاة آن جناب در سنه یک هزار و دو صد و هشتاد و یک واقع شده الکلّ حجة الحقّ رئیس الاسلام حاج شیخ مرتضی الانصاری انارالله برهانه و اناله رضوانه در عداد فحول مشاهیر اسلام بلکه از صنادید رجال علم است به علوّ درجه‌ی اجتهاد و کثرت عدد تلامیذ و بعد صیت تصانیف و غور فکرت عمیق با تسلّم مقام زهد و قدس تقوی اعراض تامّ از دنیا و ما فیها تقریبا یگانه قرون ادوار است غالب آن که هیچ مجتهد اعلم در عصری از اعصار و مصری از امصار نبوده که عالمی دیگر دعوای رجحان بر وی نکرده و با غیر واحدی انکار تقدّم او ننموده باشد الا این وجود مبارک که در هیچ مقامی هیچ گاه قادحی نداشته و ندارد و علم اصول را بالخصوص تاسیس کرد که از صدر اول تا این عصر نشده بود کتاب مستطابش در اصول که به اسم فرائد شهرت گرفته با کتب دیگر که در فقه و غیره دارد به کرّات مطبوع افتاد اینک در قلمرو سلطنت تشیّع مدارس تدریس به مصنّفات آن بزرگوار است و اسلوب استدلال در احکام و اجتهاد در فروع به طریقه‌ی دقیقه وی اطوار این وجود مسعود مصداق حدیث علماء امّتی کانبیآء بنی اسرائیل بود ملّت شیعه اثنی عشریّه از اهالی مملکت ایران و گروهی انبوه که در هند و بلاد روسیّه و بعضی از ایالات عثمانیّه و چند شهر افغانستان و ترکستان و غیرها هستند هر ساله از بابت اوقاف و زکات و اخماس و سهم امام و مظالم و امثالها قریب دویست هزار تومان به محضر اطهر او ایصال داشتند و او به اندازه‌ی یک مستحقّ مقتصدی نیز در حقّ خود از آن وجوه تصرّف نمی فرمود و همه را در نهایت احتیاط به دست ارباب استحقاق می‌رسانید در جمیع دوران ریاست عام و نیابت امام علیه السّلام یک نفر بیشتر نداشت آن هم مرد متّقی در سلک ارباب عمایم بود موسوم به حاجّ ملا رحمه الله که همه جا به همین جهت مشهور است، الغرض این شخص بزرگوار حقیقتا از اعاجیب ازهار و نوادر روزگار بود در علم و عمل و زهد و تقوی ورع عبادت و ریاضت از طراز اوّل اوّلین و آخرین محسوب می‌گردد استقصاء مراتب و مقامات و تاریخ و ماجریات و اخبار و آثار وی من جمیع الجهات یک بزرگ و کتابی کلان خواهد شد این دولت مؤبّد و سلطنت مخلّد را در مقام افتخار این علّامه روزگار و خلاصه‌ی ادوار بر هزاران عهد از قرن‌های سلف مزیّت و شرف می‌بخشد.

از اولاد جسمانی دو دختر داشت و پسر هیچ نداشت ولی قرب هزار فقیه مجتهد به سمت فرزند روحانی از وی مخلَّف شد و شمار شاگردانش را در تمام ایّام ریاست عظمی و نیابت کبری نمی توان تعیین کرد و تحدید نمود.

و در سال یک هزار و دویست و هشتاد و یک هجری در گذشت و از فوتش در شهرهای شیعه نشین محشری شد از امصار جامعه الی مدن متوسّطه در هر یک چندین مجلس ختم تشکیل یافت.

مزار شریفش در جوار فایض الانوار امیر المؤمنین صلوات الله علیه مشهور است قدّس سرّه.