تألیفات

آیت الله خوانسارى، علاوه بر تدریس و پرورش فقیهان و دانشمندان بزرگ، به تألیف نیز اشتغال داشت. او آثار متعدد و متنوعى در زمینه هاى مختلف اصول، فقه، تفسیر، کلام، رجال و حدیث از خود به یادگار گذاشت که بالغ بر ده ها کتاب و مقاله است. مایه تأسف است که جز تعداد اندکى از آثار ارزشمند او، بقیه آثارش هنوز به زیور چاپ آراسته نشده اند و بیشتر آن ها به صورت خطى به حال خود مانده اند. اینک فهرست آثار به جا مانده از آن عالم فرزانه ارائه مى شود، شاید که مشمول همت بلند مسئولان فرهنگى شده، احیا گردند و جامعه علمى و فرهنگى از برکات آن ها بهره مند شوند.

اولین اثر

سید ابوتراب خوانسارى در سالى^([42])وارد نجف اشرف شد که بیشترین عنایت از ناحیه مقدس حرم حضرت امیر على(علیه السلام) به خواص و عوام به طور آشکار متجلى شده بود. وى با برخوردارى از طبعى لطیف و ذوقى سرشار، آن معجزات و عنایات را به صورت بسیار زیبایى به نظم درآورد. این قصیده بلند، مشتمل بر 73 بیت است.^([43]) در آخر آن ابیات، نام قصیده که سال سرودن آن را هم مى رساند، آورده شده است و آن: «عام الخوارق من صنوطه» است. یعنى سال معجزات از پسر عموى طه (پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله)).^([44])

آثار فقهى

1) سبیل الرشاد فى شرح نجاة العباد

این اثر در نوع خود کم نظیر است زیرا به دنبال هر مسأله اى که در این کتاب آمده، همه ادله مربوط به آن نیز ذکر گردیده است و دربردارنده تمام آرا و نظرها و جمیع فروعات هر موضوع مطرح شده است. تألیف کتاب صوم و ارث را در سال هاى (1303 و 1304 هـ .ق.) به پایان رسید. این دو کتاب در سال 1322 هـ .ق. در تهران با چاپ سنگى و با قطع رحلى به جامعه علمى عرضه شده است.

2) المناسک الحج

3) المسائل البحرانیه

این اثر که در قالب پرسش و پاسخ نگارش یافته، جواب به سؤالاتى است که مردم بحرین از عالمان خود نموده اند و در دو بخش، در یک مجلد آمده است بخش اول سؤال هایى است که جناب على بن حسن بحرانى و بخش دوم توسط حسین بن على بحرانى از بحرین جمع آورى و به نجف اشرف ارسال داشته است.

4) المسائل الکاظمیه

این اثر جواب به پرسش هایى است که شیخ مهدى جرموقى (متوفاى 1339 هـ .ق.) از بصره براى سید ابوتراب خوانسارى ارسال کرده است. و طراح سؤال ها تنها خود شیخ جرموقى است.

5) الاحکام الوضعیه

6) المؤونة المستثناة فى الخمس فى مصرف سهم الامام

7) من طاف خارجاً عن المطاف الشرعى

8) التحقیق فى بعض مسائل الحج

9) سلامة المرصاد فى حواشى نجاة العباد

10) تعلیقة على نجاة العباد

11) تعلیقة على نخبة الکلباسى

12) المسائل الخوانساریه

13) بغیة الفحول فى حکم المهر اذا مات احد الزوجین قبل الدخول

14) هدایا المشاهد

15) التحقیق فى هدم المشاهد

16) السؤال و الجواب

17) حکم الصلوة الجمعه فى زمن الغیبه

18) رساله عملیه

19) حاشیة على کتاب الخمس جواهر الکلام

20) مصرف سهم امام در زمان غیبت

21) التحقیق فى مسائل الرضاع

22) الفقه الاستدلالى

23) عقد اللئالى و الیواقیت فى تحصیل محل المحاذات للمواقیت

24) التنبیه على ما اخطاً بعض المتفقهه، نقد آرا و نظرات فقهى سید محمدکاظم طباطبایى یزدى.

25) التحقیق فى بیان شرط الربا فى القرض

آثار اصولى

1) اصالة العدم

2) التحقیق فى الفرق بین الواجب المطلق و المشروط

3) التحقیق فى الدوران بین الاقل و الاکثر

4) اصول الفقه، یک دوره اصول فقه استدلالى.

5) قصد السبیل فى اصول الفقه.

6) التحقیق فى حجیت اصول المثبته

7) التحقیق فى اثبات انّ الاصل فى المتعارضین فى الادله الاماره و الاصول، ماذا؟

8) التحقیق فى کلام فاضل التونى فى اصل المثبت

9) حاشیة على رسائل الشیخ

10) التحقیق فى الاصل السببى و المسببى

11) تعیین المرجع بعد تساقطه

12) التحقیق فى اثبات المرجع بعد التساقط الاصلین المسببین

آثار کلامى

1) النجوم الزاهرات فى اثبات امامة الائمة الهداة

2) صراط المستقیم

3) مصباح الصالحین فى اصول الدین

آثار قرآنى

1) البیان فى تفسیر القرآن

2) لب الالباب فى تفسیر احکام الکتاب

آثار رجالى

1) الحواشى على رجال ابى على

2) الفوائد الرجالیه

از دیگر آثار او

الدرر فى شرح التجرید

الصراح فى الاحادیث الحسان و الصحاح

در این کتاب، هر روایت حسن یا صحیحى که به آن عمل شده و یا فقیهان بنابر آن فتوا داده اند آورده شده است. کتابى است مفید براى مجتهدان که در ذیل هر روایت، میزان دلالت آن نیز بررسى شده است. این اثر ارزشمند، در دو جلد بزرگ که حجم وسائل الشیعه حر عاملى را دارد، در نجف اشرف به چاپ رسیده است.

آیت الله سید ابوتراب خوانسارى، آثار متعدد دیگرى در موضوعات مختلف علوم دینى با قلم روان خود پدید آورده است که هنوز پاک نویس و یا به مرحله چاپ نرسیده است و اطلاع خاصى از آن ها در دسترس نیست.^([45])