حدیث: امام علي عليه السلام فرمودند : إذا رَأيتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما ؛ هرگاه دانشمندى ديدى، به او خدمت کن. ( غررالحکم ح ۴۰۴۴ ) حدیث: امام علي (عليه السلام) فرمودند: النَّظرُ إلي العَالِم أحبُّ إلَي الله مِن اعتکافِ سَنَهٍ فِي البَيت الحَرام؛ نگاه کردن به عالم و دانشمند نزد خداوند، از يک سال اعتکاف در کعبه برتر است. ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: إنّ علِیّا کانَ عالِما والعلمُ یُتوارَثُ ، ولَن یَهْلِکَ عالِمٌ إلّا بَقِیَ مِن بَعدِهِ مَن یَعلَمُ عِلمَهُ أو ما شاءَ اللّهُ ؛(امام) على عليه السلام عالم بود، و علم ، ارث برده مىشود. هرگز عالمى نمى ميرد مگر آن که پس از او کسى مى ماند که علم او يا آنچه را خدا خواهد، بداند. ( الکافي : ۱ / ۲۲۱ / ۱ ) ) حدیث: امام جواد عليه السلام فرمودند: العلماء غرباء لکثرة الجهال؛ عالمان، به سبب زيادي جاهلان، غريب اند. ( مسند الامام الجواد، ص ۲۴۷ ) ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: اِذا کانَ یَومُ القيامَةِ بَعَثَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ العالِمَ وَ الْعابِدَ ، فَاِذا وَقَفا بَیْنَ یَدَىِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ قيلَ لِلْعابِدِ : اِنْطَلِقْ اِلَى الْجَنَّةِ وَ قيلَ لِلْعالِمِ : قِف تَشَفَّعْ لِلنّاسِ بِحُسْنِ تَأديبِکَ لَهُمْ؛ هر گاه روز قيامت گردد، خداى عزّوجلّ عالم و عابد را برانگيزاند . پس آنگاه که در پيشگاه خداوند ايستادند به عابد گفته مى شود : «به سوى بهشت حرکت کن» و به عالم گفته مىشود : « بايست و مردم را به خاطر آنکه نيکو ادبشان نمودى ، شفاعت کن ». ( علل الشرايع، ج ۲، ص ۳۹۴، ح ۱۱ ) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: العلماء مصابيح الارض، و خلفاء الانبياء، و ورتني و ورثه الانبياء. علما چراغهاي زمين اند و جانشينان پيامبران و وارثان من و پيامبران هستند. ( کنز العمال/ ۲۸۶۷۷٫) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: موت العالم ثلمه في الاسلام لا تسد ما اختلف الليل و النهار در گذشت عالم، رخنه اي است در اسلام که تا شب و روز در گردش است، هيچ چيز آن را جبران نمي کند. ( کنزالعمال/ ج ۲۸۷۶۰٫ )
13 مهر 1394, 15:28
تألیفات
میرزا محمد در تصنیف و تألیف زحماتى طاقت فرسا کشید و تألیفات ارزنده اى از خود به یادگار گذاشت. آثار وى عبارتند از:
1 - مستدرک بحار الانوار: آیت الله تهرانى در کتابخانه خود به گردآورى حدیث در 25 جلد اقدام کرد و آن را مستدرک بحار نامید.
بخشى از این مجموعه نفیس، کتاب الاجازات در چند جلد است که میرزا آن را «مستدرک اجازات» نامید و تمام اجازات بحارالانوار را گرد آورد. این اجازات مشتمل بر تقریباً 120 اجازه از علماء از اوائل عصر غیبت تا عصر علاّمه مجلسى، تمام اجازات قبل از عصر علامه مجلسى که در بحار نیامده است و تمام اجازات بعد از عصر علامه مجلسى تا عصر خود است.
این کتاب از کتب دیگر کامل تر مى باشد، چون تمام اجازات سید محمد باقر رشتى و اجازات سید نصرالله حائرى و مجمع الاجازات و اجازات شیخ عبدالحسین تهرانى و اجازات آیت الله سید محمد مهدى بحرالعلوم و اجازات موجود در کتاب طبقات الرجال تألیف ابوجعفر احمد بن محمد بن خالد برقى و اجازات سید محمد باقر بن محمد تقى موسوى اصفهانى و سایر اجازات متفرقه در آن هست و اکثر این موارد از شیوخ اجازه نقل شده است.
روش میرزا محمد در این کتاب به ترتیب اصحاب هر امام است. ابتدا اصحابى را ذکر مى کند که امام سابق را نیز درک کرده اند و سپس متذکّر اصحابى مى شود که در عصر امام جدید مى زیسته اند.[23]
2 - مصابیح الانوار (فى فهرست ابواب جمیع مجلّدات البحار): جهت سهولت در تألیف کتاب مستدرک البحار به نگارش درآمده است.[24]
3 - الصحیفة المهدویّة (فى ادعیة المهدى الحجّة عجّل الله تعالى فرجه الشریف): این کتاب، شامل مجموعه اى تقریباً 60 دعاى مهم است که از ناحیه مقدّسه امام زمان (ارواحنا فداه) صادر شده است، مانند دعاى علوى مصرى، دعاى عبرات و... میرزا محمد بعضى از ادعیه اى که در زمان غیبت خوانده مى شود و نیز برخى توسلات را به آن ملحق کرده است. تألیف این کتاب مربوط به سال 1358ق است. در این کتاب ابتدا فهرست ادعیه ذکر شده است و اولین دعاى آن با «الحمد لله ربّ العالمین...» شروع مى شود.[25]
4 - الذکر الجمیل فى ترجمة الخلیل: این کتاب شرح حال خلیل بن احمد فراهیدى لغوى مشهور، مؤسّس علم عروض (متوفاى: 170ق)، مؤلف کتاب «العین» و نویسنده «دیوان الخلیل» است.[26]
5 - الفوائد العسکریّة (سه جلد)
6 - صحیفة مولانا على الهادى(علیه السلام).[27]