حدیث: امام علي عليه السلام فرمودند : إذا رَأيتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما ؛ هرگاه دانشمندى ديدى، به او خدمت کن. ( غررالحکم ح ۴۰۴۴ ) حدیث: امام علي (عليه السلام) فرمودند: النَّظرُ إلي العَالِم أحبُّ إلَي الله مِن اعتکافِ سَنَهٍ فِي البَيت الحَرام؛ نگاه کردن به عالم و دانشمند نزد خداوند، از يک سال اعتکاف در کعبه برتر است. ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: إنّ علِیّا کانَ عالِما والعلمُ یُتوارَثُ ، ولَن یَهْلِکَ عالِمٌ إلّا بَقِیَ مِن بَعدِهِ مَن یَعلَمُ عِلمَهُ أو ما شاءَ اللّهُ ؛(امام) على عليه السلام عالم بود، و علم ، ارث برده مىشود. هرگز عالمى نمى ميرد مگر آن که پس از او کسى مى ماند که علم او يا آنچه را خدا خواهد، بداند. ( الکافي : ۱ / ۲۲۱ / ۱ ) ) حدیث: امام جواد عليه السلام فرمودند: العلماء غرباء لکثرة الجهال؛ عالمان، به سبب زيادي جاهلان، غريب اند. ( مسند الامام الجواد، ص ۲۴۷ ) ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: اِذا کانَ یَومُ القيامَةِ بَعَثَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ العالِمَ وَ الْعابِدَ ، فَاِذا وَقَفا بَیْنَ یَدَىِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ قيلَ لِلْعابِدِ : اِنْطَلِقْ اِلَى الْجَنَّةِ وَ قيلَ لِلْعالِمِ : قِف تَشَفَّعْ لِلنّاسِ بِحُسْنِ تَأديبِکَ لَهُمْ؛ هر گاه روز قيامت گردد، خداى عزّوجلّ عالم و عابد را برانگيزاند . پس آنگاه که در پيشگاه خداوند ايستادند به عابد گفته مى شود : «به سوى بهشت حرکت کن» و به عالم گفته مىشود : « بايست و مردم را به خاطر آنکه نيکو ادبشان نمودى ، شفاعت کن ». ( علل الشرايع، ج ۲، ص ۳۹۴، ح ۱۱ ) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: العلماء مصابيح الارض، و خلفاء الانبياء، و ورتني و ورثه الانبياء. علما چراغهاي زمين اند و جانشينان پيامبران و وارثان من و پيامبران هستند. ( کنز العمال/ ۲۸۶۷۷٫) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: موت العالم ثلمه في الاسلام لا تسد ما اختلف الليل و النهار در گذشت عالم، رخنه اي است در اسلام که تا شب و روز در گردش است، هيچ چيز آن را جبران نمي کند. ( کنزالعمال/ ج ۲۸۷۶۰٫ )
17 فروردین 1398, 12:53
مرحوم میرزا ابوالحسن بن اسمعیل اصطهباناتی ملقب بمحقق العلماء از فضلاء و مؤلفین معاصر است، صاحب اعلام الشیعه مینویسد: سبط سید جعفر دارابی بوده است و میرزا محمد رضا یزدی و محمد جعفر کرمانی از شاگردان او هستند و او را تألیفاتی بشرح ذیل است:
1ـ الحصن الحصین (در توحید) 2ـ بلد الامین 3ـ حاشیه تحریر اقلیدس 4ـ رساله در هیئات 5ـ سلسبیل 6ـ شرح تشریح الافلاک 7ـ شرح دعای کمیل 8ـ لمعات النور 9ـ مطالع الانوار
نواده او آقای محمد هادی شیخ الاسلامی فخر المحققین در نامه ای که به نگارنده نوشته است متذکر شده که «مرحوم محقق العلماء در دوران شباب در یزد و مشهد و اصفهان بتحصیل مشغول و در اغلب فنون و علوم صعر خود وارد و استاد بوده است مخصوصاً در ریاضیات کتابی بنام شرح تشریح الافلاک که شرح بر تشریح الافلاک شیخ بهائی و چاپ شده است، کتاب دیگر بنام «سلسبیل» دارد که در عرفان است و آنهم چاپ شده ـ کتاب دیگر بنام مطلع الانوار که در علم کلام است بفارسی و چاپ شده، تألیف دیگر دارد در قبله که بخواهش مرحوم میرزا ابراهیم مجتهد شیرازی محلاتی نوشته و چاپ شده است، ولی کتاب حصن حسین او که در علم کلام است تا کنون طبع نشده همچنین کتاب لمعات النور او که در تفسیر آیه نور است هنوز بچاپ نرسیده است.
غرض معظم له از فحول دانشمندان فارس بوده و شرح حالش در الذریعه و اعلام البشر (گویا مقصود اعلام الشیعه باشد) و فهرست کتابخانه حضرت رضا (ع) درج شده است.
مرحوم محقق العلماء عمری بالنسبه طولانی یافت و در هشتاد و چهار سالگی در ماه ذیحجه سال هزار و سیصد و سی و هشت در اصطهبانات دار فانی را بدرود گفت.
ابوالحسن شیرازی ـ متوفی 1200