حدیث: امام علي عليه السلام فرمودند : إذا رَأيتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما ؛ هرگاه دانشمندى ديدى، به او خدمت کن. ( غررالحکم ح ۴۰۴۴ ) حدیث: امام علي (عليه السلام) فرمودند: النَّظرُ إلي العَالِم أحبُّ إلَي الله مِن اعتکافِ سَنَهٍ فِي البَيت الحَرام؛ نگاه کردن به عالم و دانشمند نزد خداوند، از يک سال اعتکاف در کعبه برتر است. ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: إنّ علِیّا کانَ عالِما والعلمُ یُتوارَثُ ، ولَن یَهْلِکَ عالِمٌ إلّا بَقِیَ مِن بَعدِهِ مَن یَعلَمُ عِلمَهُ أو ما شاءَ اللّهُ ؛(امام) على عليه السلام عالم بود، و علم ، ارث برده مىشود. هرگز عالمى نمى ميرد مگر آن که پس از او کسى مى ماند که علم او يا آنچه را خدا خواهد، بداند. ( الکافي : ۱ / ۲۲۱ / ۱ ) ) حدیث: امام جواد عليه السلام فرمودند: العلماء غرباء لکثرة الجهال؛ عالمان، به سبب زيادي جاهلان، غريب اند. ( مسند الامام الجواد، ص ۲۴۷ ) ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: اِذا کانَ یَومُ القيامَةِ بَعَثَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ العالِمَ وَ الْعابِدَ ، فَاِذا وَقَفا بَیْنَ یَدَىِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ قيلَ لِلْعابِدِ : اِنْطَلِقْ اِلَى الْجَنَّةِ وَ قيلَ لِلْعالِمِ : قِف تَشَفَّعْ لِلنّاسِ بِحُسْنِ تَأديبِکَ لَهُمْ؛ هر گاه روز قيامت گردد، خداى عزّوجلّ عالم و عابد را برانگيزاند . پس آنگاه که در پيشگاه خداوند ايستادند به عابد گفته مى شود : «به سوى بهشت حرکت کن» و به عالم گفته مىشود : « بايست و مردم را به خاطر آنکه نيکو ادبشان نمودى ، شفاعت کن ». ( علل الشرايع، ج ۲، ص ۳۹۴، ح ۱۱ ) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: العلماء مصابيح الارض، و خلفاء الانبياء، و ورتني و ورثه الانبياء. علما چراغهاي زمين اند و جانشينان پيامبران و وارثان من و پيامبران هستند. ( کنز العمال/ ۲۸۶۷۷٫) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: موت العالم ثلمه في الاسلام لا تسد ما اختلف الليل و النهار در گذشت عالم، رخنه اي است در اسلام که تا شب و روز در گردش است، هيچ چيز آن را جبران نمي کند. ( کنزالعمال/ ج ۲۸۷۶۰٫ )
28 مهر 1396, 23:19
وی فرزند آقا ابوطالب و مردی شاعر و مذهب بوده و در عزل سرائی و صنعت تذهیب مقام استاد داشته و در اشعار نخست تخلص بهار و پس از آن فرهنگ میفرموده و در ابتکار مضامین عالیه قدرتی غریب اظهار مینموده و شاهد بر آن تألیف کتاب «یخچالیه» است که آن را در برابر «آتشکده» آذر بطور هزل در دو جلد در احوال چند نفر از شعرای موهوم تألیف کرده.
در «الذریعه 9: ش 906» فرماید که وی «دیوانی در اشعار» داردف و همانا درسنه 1259 کتابی بنام «مدایح معتمدیه» در احوال شعرائی که منوچهر خان معتمد الدوله گرجی را مدح کرده بودند تألیف کرد، پس یکی از معاصرین او تذکرهئی مانند آن تألیف کرد و نسبت سرقت اشعار بوی داد. پس او غصب نموده و «یخچالیه» را در هجو چندین نفر از شعراء زمان خود تألیف کرد، انتهی. و شاید این کتاب همان باشد که در «مجمع الفصحا 2: 398» که شرح احوال او را نوشته تعبیر از آن به «طرب الحباب» نموده.
و بالاخره، او در این سال در اصفهان روی بسفر آخرت آورده، چنان که در «تاریخ اصفهان چاپ دویم» نوشته. و مرحوم میرزا محمد حسین ذکاء الملک در موقعی که «یخچالیه» را چاپ میکردهاند مختصر شرح حالی در پشت آن از وی نوشته و آنجا فرماید: من صحبت او را درک نموده و از او فیضها بردم، بسیار نیک نفس و پاک طبع بود و در نظم درجهئی بلند داشت و در بهار جوانی این کتاب را بهجت ادخال سرور در قلب مؤمن نوشته بود. و در آخر عمر متانتش از آن تأبی و بجهت آن که حمل بر غیبت و خبث عقیدت نشود از انتشار آن تحاشی مینمودف انتهی.
و در «تاریخ نائین1: 300» ذکری از نواده و همنام وی آقا محمد علی ابن آقا محمد حسین بن آقا محمد علی مذکور نموده که با ملاحظه (ج 3 ص 127) چنین برمیآید که وی نیز در صنعت تذهیب آمیخته بنقاشی استاد و در اصفهان بدان مشغول بوده و هم بمشرب تصوف بر طریقة خاکسار گرویده و از مریدان مرحوم حاج سید احمد دهکردی بشمار میرفت. و او فرزندی داشته بنام میرزا اسدالله که در دبیرستان صارمیه اصفهان تحصیل میکرد و بسی باهوش و فراست بوده و در اثر رقابت نو و کهنگی لباس با شاگردان دیگر غیرت کرده و در شب یک شنبه 11 رجب 1342 (مطابق 28 دلو 1302) در موقعی که پشت کرسی در نزد پدر و مادر خود خوابیده بود بوسیله تریاک خود را مسموم نموده و وفات کرد، و آقا محمد علی بعد از آن از شدت اندو بشبه جنون و مالیخولیائی مبتلا شده بخیال تسخیر ارواح طیبه و خبیثه افتاد و همواره بریاضات شاقه مشغول بود، چنانکه مؤلف تاریخ مرقوم گوید وی را در شبی از شبهای چلة زمستان سال 1348 و 1308 شمسی ملاقات کردم که با آن شدت سرمای معهود آن سال در اصفهان که نظیرش کم دیده و شنیده شده با یک عبا بسر برد و سحر از منزل بیرون آمده بقبرستان طوقچی رفته و در نهر آنجا غسل کرد! انتهی.
سنه 1276 قمری مطابق سنه 1238 شمسی
2 شنبه غرة محرم الحرام (...) اسد ماه برجی