ابن السید مرتضی الحسنی الحسینی الطباطبائی الیزدی اصلا الحائری مدفناً

وی عالم جلیل فاضل نبیل مقدس و متورع و عابد و زاهد و ادیب و شاعر واعظ کامل بوده تحصیل علوم در کربلای معلی و نجف اشرف از علماء کبار نموده در جملة فنون مهارت کلی بهمرسانید خصوصا در فن موعظه کمال پیدا کرد که کمتر آن مشهود شده در سنه 1296 یکهزار و دو صد و نود و شش در لکهنو تشریف آورده بودند و سبب آن مجرد شوق ملاقات جناب فردوس مآب آیة الله فی العالمین مولانا السید حامد حسین طاب ثراه بوده که از مطالعة تصانیف آنجناب الفت بدل آنبزرگوار افتاد در این بلده قریب چهار و پنج ماه بر مکان والد مرحوم قیام فرمودند در این مدت ضیف جناب فردوس مآب بودند بعد لقای ظاهری یا جناب فردوس مآب طاب ثراه اخلاص این بزرگوار بحدی مرتقی شد که نهایت نداشت در زمان اقامت لکهنو اکثر موعظه میفرمود و علماء لکهنو جمیعا و فرادای حاضر آنمجلس میشدند چنانچه در ماه صیام هر روز مجلس موعظه از ساعت یازده تا ساعت دو بر پا بود و اکثر فضلاء و  علماء و امراء و فضلاء و اعیان شهر در موعظه جمع شدند و از وعظ او شرفیاب می‌گشتند چنانچه اکثر امراء اینجا که افعال غیر شرعیّه می‌نمودند ببرکت آنجناب ترک نمودند.

چنانچه یکی از نوابان این بلد در رقص و اقسام غنا غایت انهماک داشت و بعض فضلاء  این دیار که ملازم نواب مذکور بودند بارها امر تبرک فرمودند مگر نواب موصوف گاهی التفات بکلام شان نکرد وقتیکه جناب مولانا سید حسین طاب نژاه در این بلد آمدند نواب موصوف از جناب سید طاب نژاه استدعا کرد که یک عشره بر مکان او موعظه بکند جناب سید ره راضی شدند و رفتند و در موعظه اوّل حرمت رقص و غنا را به بسط تمام ارشاد و نمودند تا آنکه در سه روز متواتر همین امر را بیان میفرمودند در روز سوم یا چهارم نواب مذکور در اثنای موعظه همه آلات رقص طلب فرمودند و بعضی خدّام را حکم فرمودند که تمام را بشکنید بعضی مغنی عرض کردند که از این آلات فلان چیز را بمن عطا بفرمایند و اشاره کرد طرف یک آلت که خوب و بیش قیمت بود گرفت پس جناب سید روز دیگر ارشاد فرمودند که اگر پیش کسی از ین آلت‌ها را بماند تا وقتیکه آن باقی ماند گناه بگردن نواب موصوف خواهد شد وقتیکه این امر بگوش نواب رسید فورا آن آلت را در مجلس موعظه طلب کرد و پاره پاره کردن او حکم فرمود تا آنکه پاره پاره کردند یکی از دورة سلاطین که شاهزاده جلیل القدر و برادر مختلف البطن اعلیحضرت واجد علیشاه پادشاه اند در موعظه جناب سید طاب ثراه تشریف آورند مگر جناب شاهزاده حسب عادت ریش خود را تراشیده بودند جناب سید طاب ثراه حالت شان دیده در موعظه خود مذمّت حلق لحیه فرمودند بعد ختم موعظه شاهزاده مذکور پیش جناب آمدند و مصافحه نمودند و عذر حلق لحیه کردند بعد از آن ریش گذاشتند تا‌ آنکه بعد یک هفته در موعظة دیگر تشریف آوردند ریش شان بخوبی نمایان بود الغرض موعظة آنمرحوم خیلی با اثر بود.

و از جمله شرف علامه ممدوح این است که زبان بعضی ثقات شنیدم که روزی ممدوح الصدر در مجلس درس جناب حجة الاسلام شیخ زین العابدین مازندرانی تشریف آوردند در آنهنگام شخص از طلبه باستفسار بعض احادیث مشغول بود چون جناب شیخ آقا سید حسین واعظ را ملاحظه کردند فرمودند:

اذا حضر الماء بطل التیم عزیز جناب سیّد در مکان والد مرحوم قریب پنج ماه تشریف میداشت این حقیر هر وقت پیش آنمرحوم حاضر بودم سن احقر در این زمان قریب دوازده سال باشد دیدم که اکثر اوقات مطالعه کتب میفرمودند و از آخر شب تا صبح بیدار و در خواندن ادعیه و تضرّع و نماز مشغول بودند قلیل الغذا قلیل الکلام و التضحک بوده.

 در سنه 1307 یکهزار و سه صد و هفت بعالم بقا ارتحال نمو د و در صحن روضة سید الشهداء مدفون گردید از پسر جناب سید که موسوم بسید محمد مرحوم بود مسموع گردید که در زمان جناب سید موصوف طاب ثراه وفات یافت در آنوقت ممانعت بود از طرف حاک بغداد دفن شدن اموات در صحن روضة مطهرة سید الشهدا ناگاه قریب مغرب حکم حاکم رسید که اموات در صحن و غیره دفن شوند و جناب سید طاب ثراه بعد چند ساعت وفات یافت پس در صحن مطهر دفن شد روز دوم بازار جناب حاکم ممانعت شد پسر جناب سید موصوف طاب ثراه جوان رعنا زاهد و عابد مقدس صاحب فضل بوده در سفر اول کربلاء که در سال یکهزار و سه صد و هشت  کرده بودم باو ملاقات کردم خیلی از من مودت اظهار نمود و گفته بود که جناب سید گاه یاد میکرد و از شما الفت داشت در سفر دوم که رفتم خواستم که ملاقات بکنم معلوم شد که بجوار رحمت گذشته یک کتاب جمع کرده بود در احوال علماء و فقهاء غالبا اسمش تذکرة العلماء و الفقهاء گذاشته بود صحیح اسمش بخاطر نیامد از من ذکر کرده بود که در آن از کتاب نجوم السماء مؤلفة مرحوم والد ماجد شما هم نقل کرده‌ام بنده دیده بود کتابی مبسوط بود و الله اعلم بقیقة الامور.

و از جمله تصانیف جناب السید حسین واعظ طاب ثراه است: تفسیر آیة نور موسوم به رق منثور که در تبریز طبع شده و اینجا آمده است همراه آنجناب شانزده مجلد کتاب که همه را از کتب التقاط و انتخاب نموده بودند همراه آنجناب بود و بسا میفرمودند که من همه را در یک جلد انشاء الله ترتیب و  جمع خواهم کرد و جناب مولانا الاجل العالم الاکمل آقا سید ناصر حسین صاحب دام ظله العالی در وفات آنجناب مرثیه انشاء فرمود که اندراج آ» بدین کتاب مناسب مینماید و هی هذه:

لمضیّه اضحت ثبت شکاتها برما لانّ الیوم زال فخارها