حدیث: امام علي عليه السلام فرمودند : إذا رَأيتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما ؛ هرگاه دانشمندى ديدى، به او خدمت کن. ( غررالحکم ح ۴۰۴۴ ) حدیث: امام علي (عليه السلام) فرمودند: النَّظرُ إلي العَالِم أحبُّ إلَي الله مِن اعتکافِ سَنَهٍ فِي البَيت الحَرام؛ نگاه کردن به عالم و دانشمند نزد خداوند، از يک سال اعتکاف در کعبه برتر است. ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: إنّ علِیّا کانَ عالِما والعلمُ یُتوارَثُ ، ولَن یَهْلِکَ عالِمٌ إلّا بَقِیَ مِن بَعدِهِ مَن یَعلَمُ عِلمَهُ أو ما شاءَ اللّهُ ؛(امام) على عليه السلام عالم بود، و علم ، ارث برده مىشود. هرگز عالمى نمى ميرد مگر آن که پس از او کسى مى ماند که علم او يا آنچه را خدا خواهد، بداند. ( الکافي : ۱ / ۲۲۱ / ۱ ) ) حدیث: امام جواد عليه السلام فرمودند: العلماء غرباء لکثرة الجهال؛ عالمان، به سبب زيادي جاهلان، غريب اند. ( مسند الامام الجواد، ص ۲۴۷ ) ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: اِذا کانَ یَومُ القيامَةِ بَعَثَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ العالِمَ وَ الْعابِدَ ، فَاِذا وَقَفا بَیْنَ یَدَىِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ قيلَ لِلْعابِدِ : اِنْطَلِقْ اِلَى الْجَنَّةِ وَ قيلَ لِلْعالِمِ : قِف تَشَفَّعْ لِلنّاسِ بِحُسْنِ تَأديبِکَ لَهُمْ؛ هر گاه روز قيامت گردد، خداى عزّوجلّ عالم و عابد را برانگيزاند . پس آنگاه که در پيشگاه خداوند ايستادند به عابد گفته مى شود : «به سوى بهشت حرکت کن» و به عالم گفته مىشود : « بايست و مردم را به خاطر آنکه نيکو ادبشان نمودى ، شفاعت کن ». ( علل الشرايع، ج ۲، ص ۳۹۴، ح ۱۱ ) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: العلماء مصابيح الارض، و خلفاء الانبياء، و ورتني و ورثه الانبياء. علما چراغهاي زمين اند و جانشينان پيامبران و وارثان من و پيامبران هستند. ( کنز العمال/ ۲۸۶۷۷٫) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: موت العالم ثلمه في الاسلام لا تسد ما اختلف الليل و النهار در گذشت عالم، رخنه اي است در اسلام که تا شب و روز در گردش است، هيچ چيز آن را جبران نمي کند. ( کنزالعمال/ ج ۲۸۷۶۰٫ )
13 مهر 1394, 15:28
شاگردان
1 قاضى کمال الدین میر حسین میبدى یزدى: قاضى پسر معین الدین ترمذى میبدى(منطقى)، و معروف به قاضى میبدى است، وى از مشهورترین شاگردان علامه دوانى است در جوانى به شیراز رفت و پس از پایان تحصیل به میبد برگشت در یزد منصب قضا و تصدى اوقاف شهر را به عهده گرفت و در سال 909ق، در اوائل دولت شاه اسماعیل صفوى درگذشت[12]
2 جمال الدین محمود شیرازى: پس از فوت جلال الدین دوانى، سمت استادى داشت شاگردان او عبارتند از: مقدس اردبیلى، ملاّ عبدالله شوشترى، ملاّ عبدالله یزدى و ملاّ میرزا جان شیرازى معروف به فاضل باغنوى[13]
3 کمال الدین حسین اردبیلى معروف به الهىفاضلى عالم، و متبحرى کامل، و سراینده اى جامع بود در معقول و منقول و اصول طب مهارت کامل داشت و در تشیع و پایدارى در این مذهب کمال پایدارى و استقامت را دارا بود الهى در علوم عقلى از مکتب ملا جلال الدین دوانى و سید امیر غیاث الدین ابن امیر صدرالدین شیرازى و امیر جمال الدین عطاءالله بن فضل الله حسینى و امثال ایشان بهره مند گردید و در سال 950ق وفات یافت[14]
4 شمس الدین محمد خفرى شیرازى: شاگرد امیر غیاث الدین دشتکى، علامه دوانى و سید صدر دشتکى بود خفرى در کاشان مى زیست از علوم عقلى حظى وافر داشت در ریاضى از عجایب روزگار بود در زمان شاه اسماعیل صفوى در کاشان فقیه شیعى نبود و مردم به او مراجعه کردند محقق کرکى از این امر مطلع شد و تعجب کرد از اینکه او فقیه نیست، ولى جوابهایش درست است وفات او را سال 942 در کاشان ذکر کرده اند[15]
5 کمال الدین حسین لارى: از دانشمندان نامى است که به علم و فضل و تألیف و تصنیف معروف بود و بعضى از کتابهاى استادش دوانى را شرح کرد و بر بعضى حاشیه نوشت[16]