حدیث: امام علي عليه السلام فرمودند : إذا رَأيتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما ؛ هرگاه دانشمندى ديدى، به او خدمت کن. ( غررالحکم ح ۴۰۴۴ ) حدیث: امام علي (عليه السلام) فرمودند: النَّظرُ إلي العَالِم أحبُّ إلَي الله مِن اعتکافِ سَنَهٍ فِي البَيت الحَرام؛ نگاه کردن به عالم و دانشمند نزد خداوند، از يک سال اعتکاف در کعبه برتر است. ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: إنّ علِیّا کانَ عالِما والعلمُ یُتوارَثُ ، ولَن یَهْلِکَ عالِمٌ إلّا بَقِیَ مِن بَعدِهِ مَن یَعلَمُ عِلمَهُ أو ما شاءَ اللّهُ ؛(امام) على عليه السلام عالم بود، و علم ، ارث برده مىشود. هرگز عالمى نمى ميرد مگر آن که پس از او کسى مى ماند که علم او يا آنچه را خدا خواهد، بداند. ( الکافي : ۱ / ۲۲۱ / ۱ ) ) حدیث: امام جواد عليه السلام فرمودند: العلماء غرباء لکثرة الجهال؛ عالمان، به سبب زيادي جاهلان، غريب اند. ( مسند الامام الجواد، ص ۲۴۷ ) ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: اِذا کانَ یَومُ القيامَةِ بَعَثَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ العالِمَ وَ الْعابِدَ ، فَاِذا وَقَفا بَیْنَ یَدَىِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ قيلَ لِلْعابِدِ : اِنْطَلِقْ اِلَى الْجَنَّةِ وَ قيلَ لِلْعالِمِ : قِف تَشَفَّعْ لِلنّاسِ بِحُسْنِ تَأديبِکَ لَهُمْ؛ هر گاه روز قيامت گردد، خداى عزّوجلّ عالم و عابد را برانگيزاند . پس آنگاه که در پيشگاه خداوند ايستادند به عابد گفته مى شود : «به سوى بهشت حرکت کن» و به عالم گفته مىشود : « بايست و مردم را به خاطر آنکه نيکو ادبشان نمودى ، شفاعت کن ». ( علل الشرايع، ج ۲، ص ۳۹۴، ح ۱۱ ) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: العلماء مصابيح الارض، و خلفاء الانبياء، و ورتني و ورثه الانبياء. علما چراغهاي زمين اند و جانشينان پيامبران و وارثان من و پيامبران هستند. ( کنز العمال/ ۲۸۶۷۷٫) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: موت العالم ثلمه في الاسلام لا تسد ما اختلف الليل و النهار در گذشت عالم، رخنه اي است در اسلام که تا شب و روز در گردش است، هيچ چيز آن را جبران نمي کند. ( کنزالعمال/ ج ۲۸۷۶۰٫ )
13 مهر 1394, 15:28
شاگردان
فیاض لاهیجی، سال های متمادی به تدریس در حوزه های علمیه ـ بویژه مدرسه ی معصومیه در قم ـ اشتغال داشت و شاگردان بسیاری را تقدیم جامعه اسلامی کرد.[26]
1 ـ میرزا حسن لاهیجی، فرزند فیاض لاهیجی از جمله عالمان بزرگی است که از محضر درسی و مکتب علمی این عالم بزرگ برخاست و طی عمر پربار خود، خدمات شایانی به جامعه ی علمی کرد. از این عالم فرزانه کتاب های بسیاری در دست است که فقط کتاب شمع یقین او با موضوع اصول منتشر شده است.
رضا استادی درباره ی این کتاب آورده است:
«نثر کتاب، بسیار خوب، و عباراتی که از عربی به فارسی ترجمه شده است، از بهترین نمونه های ترجمه به فارسی دوران مؤلف است... در بحث های امامت و نقل آیات و روایات، مؤلف، توانایی خود را در دانش منقول نشان داده است...»[27]
2 ـ دومین شاگرد مکتب علمی فیاض، قاضی سعید قمی است که از بزرگان حکمت و ادب و حدیث است.[28] او نیز در علم و عرفان، مقام و قرب والایی دارد و آثار ارزشمندی از وی امروزه به یادگار مانده است که به این کتاب ها می توان اشاره کرد: رساله در اسماء الله؛ کلید بهشت؛ اربعینات؛ الانوار القدسیه.
درباره ی مقام علمی او نوشته اند: «شاگرد ملا محسن فیض و ملا عبدالرزاق لاهیجی که جانشین واقعی آنان شمرده می شود... وی به سبب آن که منصب قضای قم را برعهده داشت، به «قاضی» شهرت یافت.».[29]