حدیث: امام علي عليه السلام فرمودند : إذا رَأيتَ عالِما فَکُن لَهُ خادِما ؛ هرگاه دانشمندى ديدى، به او خدمت کن. ( غررالحکم ح ۴۰۴۴ ) حدیث: امام علي (عليه السلام) فرمودند: النَّظرُ إلي العَالِم أحبُّ إلَي الله مِن اعتکافِ سَنَهٍ فِي البَيت الحَرام؛ نگاه کردن به عالم و دانشمند نزد خداوند، از يک سال اعتکاف در کعبه برتر است. ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: إنّ علِیّا کانَ عالِما والعلمُ یُتوارَثُ ، ولَن یَهْلِکَ عالِمٌ إلّا بَقِیَ مِن بَعدِهِ مَن یَعلَمُ عِلمَهُ أو ما شاءَ اللّهُ ؛(امام) على عليه السلام عالم بود، و علم ، ارث برده مىشود. هرگز عالمى نمى ميرد مگر آن که پس از او کسى مى ماند که علم او يا آنچه را خدا خواهد، بداند. ( الکافي : ۱ / ۲۲۱ / ۱ ) ) حدیث: امام جواد عليه السلام فرمودند: العلماء غرباء لکثرة الجهال؛ عالمان، به سبب زيادي جاهلان، غريب اند. ( مسند الامام الجواد، ص ۲۴۷ ) ) حدیث: امام صادق عليه السلام فرمودند: اِذا کانَ یَومُ القيامَةِ بَعَثَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ العالِمَ وَ الْعابِدَ ، فَاِذا وَقَفا بَیْنَ یَدَىِ اللّهِ عَزَّوَجَلَّ قيلَ لِلْعابِدِ : اِنْطَلِقْ اِلَى الْجَنَّةِ وَ قيلَ لِلْعالِمِ : قِف تَشَفَّعْ لِلنّاسِ بِحُسْنِ تَأديبِکَ لَهُمْ؛ هر گاه روز قيامت گردد، خداى عزّوجلّ عالم و عابد را برانگيزاند . پس آنگاه که در پيشگاه خداوند ايستادند به عابد گفته مى شود : «به سوى بهشت حرکت کن» و به عالم گفته مىشود : « بايست و مردم را به خاطر آنکه نيکو ادبشان نمودى ، شفاعت کن ». ( علل الشرايع، ج ۲، ص ۳۹۴، ح ۱۱ ) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: العلماء مصابيح الارض، و خلفاء الانبياء، و ورتني و ورثه الانبياء. علما چراغهاي زمين اند و جانشينان پيامبران و وارثان من و پيامبران هستند. ( کنز العمال/ ۲۸۶۷۷٫) ) حدیث: رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمودند: موت العالم ثلمه في الاسلام لا تسد ما اختلف الليل و النهار در گذشت عالم، رخنه اي است در اسلام که تا شب و روز در گردش است، هيچ چيز آن را جبران نمي کند. ( کنزالعمال/ ج ۲۸۷۶۰٫ )
15 اسفند 1396, 20:52
وی عالم عامل و فاضل کامل فرید الزّمان وحید فی الاوان عمدة المتکلّمین صدر الفضلاء الکاملین ذی القریحة النّقادة و الطّبیعة الوقادة معاصر جناب سلطان العلماء و سیّد العلماء بوده جناب مولانای مذکور از امرا و اعیان شهر لکهنو بوده در عهد سلطان غازی السّیدین حیدر آباد شاه مصاحب و مشیر پادشاه مذکور بوده.
و در سن یک هزار و دو صد و شصت و چند وفات یافت، و حسب وصیّت نعش او را به کربلا معلّی بردند و همانجا مدفون کردند.
و از اولاد کرام شان احسان حسین خان که تحصیل علوم از والد خود نموده، و فاضل متّصل به اوصاف حمیده ومناقب پسندیده بوده.
دیگری مظفّر حسین خان هم مرد فاضل بود از والد خود تحصیل علوم کرده بود.
و فدا حسین خان و پیاری صاحب و رضا حسین خان این همه صاحبان علم و فضل بودند و همه از برادر و والد خود تحصیل علم و اکتساب فرموده بودند.
و از تصانیف شریفه اوست:
فذلّة الکلام در جواب ایضاح لطافة المقال للفاضل الرّشید تلمیذ صاحب التّحفة الاثنی عشریّة. و ایضا از تصانیف این بزرگوار است: جواب رساله‌ی مکاتیب حیدر علی فیض آبادی.
چنانچه صاحب کشاف الحجب می‌فرمایند:
جواب رسالة المکاتیب لعلّامة الزمان و اعجوبة الدّوران فصیح البیان حاوی ملکات الانسیّة صاحب القوة القدسیّة النّحریر العلّام و الجر القمقام الزّاهد العابد الماجد النّاقد المرزی لطایف منشائه علی ازهار الرّبیع و انوار البدیع ذی المفرّ المنیع و الفخر الرّفیع سبحان علی خان احلّه الله دار السّلام المتوفّی سنة بضع و ستّین و مأتین بعد الالف انتهی.
و قال صاحب الحصن المتین: و کان سبحان علی خان الکنوهی فاضلا کاملا فصیحا بلیغا ادیبا اریبا ماهرا فی علم الطّب و الریاضی فائقا فی التحریر و رشافة العبارة، و له کتب صنّفها فی علم الکلام عابدا متهجّدا باکیا محبّا بمجالس التّعزیة و کان سبحان علی خان فی عهد نوّاب سعادت علی خان المخاطب بیمین الدّولة بهادرجنک متوسّلا من المسیحیّة ثمّ حرّک سبحان علی خان بعض ارکان الدّولة ان یذکره عند النّواب سعادت علی خان لیطلبنی فطلبه و جعله شهریّة ماتی رو فیة انتهی.