اندیشه هاى سیاسى

1 ـ تشکیل حکومت اسلامى

این فقیه بیدار قصد داشت حرکتى را که توسط شهید محمدباقر صدر شروع شده بود تداوم بخشد ولى اوضاع سیاسى ـ اجتماعى عراق و وجود دیکتاتورى صدام، این فرصت را از او گرفت.

ایشان به استناد روایت امام على(علیه السلام) که فرمود:

دین اساس و حکومت نگهبان است پس حکومتى که اساس (دین) ندارد، از بین مى رود و دینى که نگهبان (حکومت) نداشته باشد، ضایع است^([27])

معتقد بود، دین اسلام بدون تشکیل حکومت اسلامى و اجراى حدود الاهى ناقص است. نیز اعتقاد داشت: «اسلام همه را به تأسیس حکومت اسلامى در همه جوامع مسلمان دستور مى دهد^([28])

2 ـ دفاع از جمهورى اسلامى ایران

آیت الله صدر از حامیان و طرفداران نظام جمهورى اسلامى ایران بود. ایشان در نامه اى که براى عراقیان مقیم ایران فرستاد، نوشت:

«خداوند مردم ایران را زنده نگه دارد. آنها برادران دینى و مذهبى ما هستند، خداوند دولت جلیل ایران را که شرف اسلام در عالم است، زنده نگه دارد.»^([29])

وى به استادش امام خمینى بسیار احترام مى گذاشت و از او با رمز أبى احمد یاد مى کرد. او از آیت الله خامنه اى بسیار تمجید مى نمود و از ایشان به عنوان عامل اصلى ایجاد علاقه بین مسلمانان عراق و ایران یاد مى کرد. آیت الله سید محمد صدر در مقاطع مختلف مى گفت:

دولت ایران، دولت ولى فقیه و آیت الله خامنه اى ولى امر مسلمانان است.^([30])

وى آرزو مى کرد زمانى در عراق دولتى مثل دولت ایران تشکیل شود. حضرت آیت الله سید محمد صدر ضمن دفاع از جمهورى اسلامى، هر گونه همکارى با دشمنان نظام اسلامى را جایز نمى دانست.

یکى از مقلدان ایشان سؤالى به این مضمون از آیت الله صدر نمود:

محضر ولى امر مسلمین امام صدر، من و برادرم با مجاهدین خلق معامله مى کنیم، مواد غذایى، میوه و سبزیجات به آنها مى فروشیم و در مقابل آن پول مى گیریم، آیا معامله ما صحیح است یا خیر؟

ایشان در جواب نوشتند:

این معامله شرعاً جایز نیست، زیرا کمک به گناه است، فوراً رابطه (با منافقین) را قطع کن.^([31])

3 ـ تأکید بر وحدت

آیت الله صدر بر وحدت اسلامى بسیار تأکید مى کرد و همه مذاهب اسلامى را با هم برادر مى دانست. وى در نامه اى که براى عراقیان مقیم ایران فرستاد، نوشته است:

به اعتقاد من بالاترین و والاترین قضیه اى که بر همه مسلمانان در حال حاضر بلکه در همه حال واجب است، وحدت و برادرى، نفى حاکمان ستمگر و دشمنان جهانى و نفى استعمارِ انگلیس، آمریکا و اسرائیل است که بر بشر محروم و مظلوم ستم مى کنند. اکنون ما بیش از هر زمانى احتیاج داریم که ید واحدى باشیم و با هم مخلصانه و صادقانه، برادرى ورزیم.^([32])

او وحدت بین شیعه و سنى را بسیار مهم مى شمرد. در خطبه هاى نماز جمعه از برادران اهل سنت دعوت مى کرد در نماز جمعه شرکت کنند همچنین به شیعیان اجازه مى داد به امام جماعت اهل سنت اقتدا نمایند.^([33])

4 ـ تقیه جایز نیست

آیت الله صدر، تقیه و کنار آمدن با ظلم و بى عدالتى را از روى مصلحت جایز نمى دانست. وى به کسانى که برپایى نماز جمعه را سبب ایجاد فتنه مى دانستند گفت:

امروز هیچ حاجتى به تقیه نیست، جماعتى گفته اند برپایى نماز جمعه فتنه است! کسانى عامل فتنه هستند که در نماز حاضر نمى شوند و با عدم شرکت در نماز جمعه دشمنان دین را دانسته یا ندانسته یارى مى کنند!^([34])